Anna Zdzieszyńska Praca z kartami metafory

Na rynku jest duży wybór kart ze zdjęciami lub rysunkami do pracy podczas szkoleń, sesji coachingowych, spotkań zespołu, terapii. Służą do pracy z dziećmi, młodzieżą i dla dorosłych. Korzystają z nich menedżerowie, HRBP, mentorzy, coachowie i trenerzy. Doskonale się sprawują w pracy online.

Co magicznego jest w pracy z kartami, że cieszą się one powodzeniem zarówno wśród twórców zapewniających podaż, jak i klientów – użytkowników?

W sloganie „słowo jest warte tysiąca słów” jest znana prawda, ale czy to, że obrazem można więcej przekazać, to jedyna korzyść z pracy kartami? Obrazy na kartach możemy wykorzystać wprost, ale możemy przeprowadzić solidny proces rozwojowy dzięki zaproszeniu kart do pracy metaforą…

PRACA METAFORĄ?

Praca metaforą zmienia perspektywę, pozwala dotrzeć do pokładów nieświadomości. Rozszerza możliwości rozwoju i daje więcej opcji realizacji projektu.

Metafora jest to przeniesienie nazwy jednej rzeczy na inną: z rodzaju na gatunek, z gatunku na rodzaj, z jednego gatunku na inny, lub też przeniesienie nazwy z jakiejś rzeczy na inną na zasadzie analogii.

Arystoteles

Metafora posługuje się językiem symbolicznym, który jest językiem najbardziej zrozumiałym dla nieświadomości, to narzędzie silnie kształtujące percepcję i doświadczenie.

Dzięki metaforze możemy nadać zupełnie nowe znaczenie trudności, dotąd postrzeganej jako nierozwiązywalnej, ale też relacji, projektowi, motywatorom, rolom zawodowym, emocjom, itp.

Przykłady metafor:

Stalowe nerwy
Kwitnące relacje
Szybki jak błyskawica
Szef „burak”
Zespół projektowy jak orkiestra

Dzięki pracy z kartami metafory osoby wybierające obrazek posługują się intuicją, wewnętrzną głębią, do której mogą dotrzeć dzięki współpracy z drugim człowiekiem – innym uczestnikiem, trenerem, coachem. Odpowiedzi na zadawane pytania konstruują opowieść, która może dotrzeć do sedna problemu lub kieruje myśli na nowe tory, które dotąd nie były brane pod uwagę. To z kolei może obudzić nagłe zrozumienie, bądź zapoczątkować stopniowy proces zmiany i rozwoju.

Metafory i analogie, poprzez zestawienie razem różnych kontekstów, prowadzą do powstawania nowych sposobów patrzenia. Prawie wszystko to, co wiemy, łącznie z poważną nauką, opiera się na metaforze. I dlatego nasza wiedza nie jest absolutna.

profesor Joseph Weizenbaum

Narzędzia w pracy rozwojowej, które bazują na pracy metaforą:

przypowieści z życia wzięte, anegdoty
baśnie, mity, legendy
wytwory artystyczne: rysunki, obrazy, zdjęcia, rzeźby, lalki, gry planszowe,
działania symboliczne, rytuały
analogie do wybranych dziedzin, np. sportu, transportu, budownictwa

PRZYKŁADOWE ĆWICZENIA Z KARTAMI METAFORY

Ćwiczenie nr 1 – relacje w zespole

Poproś Uczestników o wybór karty, która symbolizuje relacje panujące w zespole.
Poproś, aby zapisali odpowiedzi na pytania: Dlaczego ta karta? / Co symbolizuje wybór karty? Jakimi konkretnymi zachowaniami członków zespołu możesz opisać wybór?
Prezentacje odpowiedzi, dyskusja i wnioski
Przykład – osoba wybrała kartę z psem – twierdziła, że mają w zespole przyjacielskie relacje. Odpowiedzi na pytania pogłębiły ten pogląd, pokazały konkretne zachowania, w których członkowie zespołu pomagają sobie, wspierają się, ale też dobrze się ze sobą czują i bawią.

Zdjęcie z zestawu Karty Inspiracji

Ćwiczenie nr 2 – moja relacja z partnerką / partnerem

Poproś o wybór karty, która symbolizuje relację z .........
Zadawaj pytania dotyczące wyboru:

Dlaczego ta karta?
Co ten wybór mówi o Tobie? Co jeszcze?
Co ten wybór oznacza? Co jeszcze?
Co on dla Ciebie symbolizuje? Co jeszcze?

Zadawaj pytania dotyczące relacji, tak jak ją teraz czujesz:

Twoja relacja jest jak… (Gdy klient wybrał kartę z zegarami odnieś się do wybranej karty). Zapytaj: Jakiego rodzaju relację ta karta opisuje?
Co Ci w tej relacji pomaga/przeszkadza?
Jakie Twoje zachowania obserwujesz w tej relacji?
Jak zachowuje się partner / partnerka w relacji?
Jakie słowa wypowiadasz?
Jakie słowa słyszysz?
Co czujesz kiedy...?

Pytanie Co jeszcze? możesz powtórzyć kilka razy. Najczęściej trzecia, czwarta lub piąta odpowiedź są tymi, które naprawdę COŚ oznaczają. Zdarza się, że dwie pierwsze są bardziej automatyczne i rzadko sięgają głębi...
Poproś o wybór karty, która symbolizuje idealną relację / relację do której klient dąży w przyszłości i zadawaj pytania o wybór tej karty.
Zadawaj pytania o sposoby "dotarcia" z relacji w stanie obecnym do relacji w stanie idealnym / pożądanym:

Co możesz zrobić, aby zmienić charakter relacji? Co jeszcze?
Co w tej nowej relacji będzie Ciebie motywowało?
Jaka wyobrażasz sobie drogę przejścia ze stanu obecnego do pożądanego?
Jeśli już się widzisz w nowej relacji, to jaką drogę pokonałaś / pokonałeś? Co już zrobiłaś / zrobiłeś?
Jaki będzie Twój pierwszy krok? A następny?
Czyjego wsparcia potrzebujesz, aby rozpocząć zmianę?
Jak w skali 1-10 oceniasz pomysły na zmianę? Jakie modyfikacje wprowadzisz?
Co będzie symbolizowało Twoje postępy w drodze?
Po czym poznasz, że dotarłaś / dotarłeś do celu?
Jak będziesz świętować nową relację?
Co w tej nowej relacji będzie Ciebie motywowało?
Jak zamierzać nazywać tę nową relację?